مدتی پیش در ینترنت چند مقاله درباره صنعت بازی‌سازی بریPC خواندم که مرا به ین فکر انداخت که مقاله‌ی در مورد محاسن و معیب PC و سیر کنسول‌هی بازی بنویسم. فکر می‌کنم انگشت روی موضوع حساسی گذاشته‌ام. من خودم دوستانی دارم که هر کدام در یک طرف ین میدان نبرد یستاده‌اند و سرسختانه از کنسول محبوب خود دفاع می‌کنند. البته در فهرستی که در پی می‌ید، خیلی موارد به نحوه و کیفیت بازی آنلین با هر کدام مربوط می‌شود.

اما از آنجا که ین جنبه در کشور ما به دلیل مشکلات اتصال و سرعت پیین چندان مورد توجه نیست، سعی می‌کنم در همین مقدمه توضیحی کلی در ین باره بدهم و از پرداختن به آن در اصل مقاله پرهیز کنم. همچنان که خودتان هم می‌دانید، در گذشته ریانه‌ها تنها وسیله‌بازی محسوب می‌شدند که به وسیله آنها می‌توانستید بازی‌هی آنلین را هم تجربه کنید. اما در سال 1998 ژاپنی‌ها سد ین انحصار را شکستند و کنسول دریم‌کست(Dreamcast) را همراه با یک مودم عرضه کردند تا بتوان با آن به صورت برخط بازی کرد. متاسفانه دریم کست با اقبال چندانی روبه‌رو نشد و در سال 2001 خط تولید آن متوقف شد.

سپس در سال 2002 همزمان XBOX ,Playstation2 و Gamecube به بازار آمدند که توفیق بیشتری در عرصه بازی‌هی آنلین کسب کردند. در حال حاضر، انجام بازی به صورت آنلین توسط کنسول‌ها امری عادی محسوب می‌شود؛ به طوری که سرویس XBOX Live سرآمد خدمات‌رسانی در ین زمینه است. اخیرا سونی هم تصمیم گرفته است با عرضه نرم‌افزار آنلین خود به دست و پنجه نرم کردن با میکروسافت‌ در ین زمینه بپردازد.

امروزه شما می‌توانید با PS3 یا کنسول ویی نینتندوی خود به سهولت وبگردی کنید؛ به علاوه، در حال حاضر بازی‌هی آنلین فراوانی توسط شرکت‌هی مستقل ساخته می‌شوند که از طریق PC یا بارگذاری روی حافظه مجازی کنسول‌ها، می‌توان آنها را اجرا کرد. با تمام ینها، نبیستی فراموش کنیم که PC همچنان انتخاب اول بازی‌کنندگان برخط است. هنوز محبوب‌ترین بازی آنلین روی کره زمین یعنی World of Warcraft منحصر به PC است. در ضمن توجه داشته باشید که هر امکان و قابلیت آنلینی که در کنسول‌ها موجود است، از طریق ریانه هم در دسترس می‌باشد.

همچنین به لطف نفوذ میکروسافتی‌ها هر بازی‌ی که بری کنسول‌ها می‌ید، یک نسخه‌اش بری سیستم عامل ویندوز PC نیز ساخته می‌شود. با وجود ین به نظر می‌رسد ین دعوا و تقابل در حال نزدیک شدن به یک همزیستی مسالمت‌آمیز است. در حال حاضر اکثر بازی‌ها هم بری PC و هم بری کنسول‌ها عرضه می‌شوند و صاحبان آنها می‌توانند همزمان با هم بازی کنند؛ یعنی PC با کنسول. نمونه‌هی زیادی در ین مورد وجود دارند که از میان آنها می‌توان به Final Fantasy XI و SHADOWRUN اشاره کرد.

در کل بری آنها که آنقدر وضعشان خوب است که هم ریانه دارند و هم کنسول، شید ین بحث چندان جالب نباشد. ولی بری آنانی که فقط یکی را دارند یا قصد دارند فقط یکی از آنها را انتخاب کنند، شید مطالعه ین نوشته مفید فیده واقع شود.

محاسن کنسول‌ها
مزیت بزرگ کنسول‌ها نسبت به PC قابلیت اطمینان آنهاست؛ چه از لحاظ نرم‌افزاری و چه از نظر سخت‌افزاری. کاری به داغ کردن و قفل کردن و یرادات دیگر بعضی کنسول‌هی معلوم‌الحال(!) ندارم. منظورم به طور کلی ین است که وقتی شما یک عنوان جدید را خریداری کردید، در مورد کنسول‌ها دیگر لازم نیست نگران تطابق سخت‌افزاری و صرف ده‌ها هزار تومان بری آپگرید سیستمتان باشید و لزومی نخواهد داشت ببینید مثلا دیرکت‌یکس سیستم عاملتان نسخه چند است یا حافظه کارت گرافیکتان چقدر است و از ین حرف‌ها.

عامل برتری‌بخش دیگر قیمت است. اگر از دیدگاه صرف بازی کردن به قضیه نگاه کنیم، تهیه یک کنسول جدید چیزی حدود چهارصد پانصد هزار تومان بریتان خرج برمی‌دارد. در حالی که اگر بخواهید یک ریانه درست و حسابی سر هم کنید که آخرین بازی‌ها را به سهولت اجرا کند، بید دست‌کم دو برابر ین مبلغ خرج کنید. اگر حرفم را قبول ندارید، خوشحال می‌شوم که یکی از شماها لطف کند و سیستمی به من پیشنهاد کند که بتواند «کریسیس» را روان اجرا کند و زیر یک میلیون تومان هم خرج روی دستم بگذارد! مسئله دیگر سادگی و سهولت کنترل کنسول‌هاست. کار کردن با یک دسته ده دکمه‌ی خوش‌دست مسلما بری هر کسی خیلی راحت‌تر از سرو کله زدن با یک کیبورد 105 کلیدی عریض و طویل خواهد بود.

معیب کنسول‌ها
گرچه در نگاه اول جا دادن تمام قطعات سخت‌افزاری در یک مجموعه یده مناسبی به نظر می‌رسد. ولی در ین زمینه هم کنسول‌ها به همان بن‌بستی رسیده‌اند که پیش از ین ریانه‌هی همراه رسیده بودند؛ یعنی انعطاف‌ناپذیر بودن و نبود امکان آپگرید و به روز کردن سیستم از لحاظ سخت‌افزاری؛ البته در ین زمینه حافظه PS3 یک استثنا محسوب می‌شود. مفهوم ین موضوع عملا آن است که شما اگر میل باشید همیشه آخرین بازی‌ها را داشته باشید و از دور عقب نمانید، بید هر چند سال یک بار کنسول خود را عوض کنید که به نسبت هزینه زیادی در بر خواهد داشت. ضعف دیگر یک کنسول گستره محدود برنامه‌هیی است که توسط آن می‌توان اجرا کرد. البته چندان هم جی یراد نیست. به هر حال قرار است کنسول «بازی» باشند، نه چیز دیگر.

محاسن PC
یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌هی PC تنوع و گستردگی بازی‌هی آن خصوصا بازی‌هی آنلینی است که توسط آن می‌توان اجرا کرد -که قبلا در موردش توضیح دادم.- به جز ین، مسئله گرافیک است. به رغم تمام تلاش‌هیی که سازندگان کنسول‌ها در ین چند سال اخیر کرده‌اند، همواره کیفیت گرافیکی بازی‌ها در PC به طور محسوسی بهتر بوده و ین پلتفرم همیشه چند قدمی جلوتر بوده است. علتش هم به همان موضوع امکان به روز‌رسانی سخت‌افزاری برمی‌گردد. مزیت دیگر، امکان دستکاری بازی‌ها به صورت دلخواه است. ین تغییرات شامل هر چیزی که مربوط به بازی است، می‌تواند باشد؛ شخصیت‌ها، نقشه‌ها یا حتی گیم‌پلی.

معیب PC
بزرگ‌ترین عیب PC همان قیمتش است که قبلا هم به آن اشاره کردیم. تجهیز یک سیستم اصطلاحا حرفه‌ی بری بازی چند برابر یک کنسول آب می‌خورد. مسئله دیگر لزوم نصب بازی بر روی ریانه است؛ دردسری که کنسول‌بازی‌ها از آن فارغند. تازه ممکن است پس از صرف هزینه و خرید بازی و مدت‌ها دندان روی جگر گذاشتن بری نصب شدن بازی و عوض کردن دی‌وی‌دی‌ها، در آخر با یک پیغام خطی مسخره مواجه شوید و به هزار و یک دلیل بازی روی ریانه‌تان اجرا نشود. دارندگان کنسول با ین نگرانی هم بیگانه‌اند. موضوع دیگری که بری PC نسبت به کنسول معمولا یک نقطه ضعف محسوب می‌شود، کنترل آن است.

مخصوصا وقتی در بازی‌هی بخصوصی خیلی سروکارتان با کلیدهی ترکیبی بیفتد، ممکن است از هر چه بازی ریانه است، متنفر شوید. البته توتوریال‌ها تا حدی به رفع ین مشکل کمک کرده‌اند. همچنین بازی کردن دونفره با صفحه کلید و ماوس معمولا خیلی دشوار است و منجر به تجربه‌ی نامطبوع می‌شود. حتما شما هم می‌دانید که خیلی عنوان‌هی مشهور هستند که فقط به سبب حالت چندنفره‌شان محبوبیت فراوانی کسب کرده‌اند.

خب، فهرست دلیل ما تمام شد. همچنان که دیدید، هم PC و هم کنسول‌ها، هر دو محاسن و معیبی مخصوص به خود دارند. اما با وجود تمام ینها، نه ما، بلکه هیچ یک از کارشناسان دنیا هنوز نتوانسته است به ین نتیجه‌گیری برسد که کدام بهتر است. فقط یک نفر است که بهتر از همه می‌تواند تعیین کند و تشخیص دهد کدام یک بهتر و مناسب‌تر است: «خود شما». از ابتدا هم من از ین مقاله قصد نتیجه‌گیری نداشتم. فقط می‌خواستم با دادن اطلاعاتی، دیدگاه شما را بری انتخاب بهبود بخشم و توسعه دهم.

فقط یک نکته را فراموش نکنید. ین چندان مهم نیست که ما با چه بازی می‌کنیم. مهم‌تر ین است که همه ما عضو جامعه پرنشاط و فعال و خوشحال گیمرها هستیم و از بازی کردن در کنار یکدیگر لذت می‌بریم.
پس: «زنده باد بازی و بازی‌کننده‌ها!»